Respiratoir syncytieel virus (RSV): een uitdaging voor de gezondheid van de allerkleinsten

Het respiratoir syncytieel virus (RSV) zorgt voor heel wat bezorgdheid bij ouders van jonge kinderen, zeker in de wintermaanden. Hoewel het virus vaak goedaardig is, kan het soms toch leiden tot ernstige complicaties, vooral bij baby's en kleine kinderen. Ontdek wat RSV is, hoe het zich verspreidt en waarop je moet letten om de gezondheid van je kleintjes te beschermen.

Wat is het respiratoir syncytieel virus?

RSV is een veelvoorkomend virus dat de luchtwegen aantast^[1]. Bij de meeste volwassenen en grotere kinderen veroorzaakt het symptomen die gelijkaardig zijn aan die bij een verkoudheid. Bij baby's en kleine kinderen kan het echter ernstigere infecties veroorzaken, zoals bronchiolitis of longontsteking.

Wist je dat? RSV is de voornaamste reden voor ziekenhuisopnames van kleine kinderen. Elk jaar worden in de VS gemiddeld 17 op 1.000 baby's jonger dan zes maanden en drie op 1.000 kinderen onder de vijf jaar gehospitaliseerd vanwege RSV ^[2]. 

Waarom zijn baby's en kleine kinderen extra kwetsbaar?

De allerkleinsten lopen om verschillende redenen meer kans op ernstige vormen van dit virus:

• Hun immuunsysteem is nog in ontwikkeling.
• Hun luchtwegen zijn kleiner en raken makkelijker verstopt.
• Ze zijn nog niet blootgesteld geweest aan het virus en hebben dus nog geen antilichamen ontwikkeld.

Hoe verspreidt RSV zich?

RSV wordt gemakkelijk overgedragen van mens op mens via^[3]: 

• Vochtdruppeltjes wanneer een besmette persoon hoest of niest.
• Direct contact met een besmette persoon (bijvoorbeeld door het gezicht van een zieke baby te kussen).
• Contact met besmette oppervlakken en door erna het gezicht aan te raken.

Het virus kan enkele uren overleven op oppervlakken, wat de snelle verspreiding in crèches, scholen en binnen gezinnen verklaart.

Wat zijn de symptomen van RSV?

De symptomen van RSV kunnen variëren van een gewone verkoudheid tot meer ernstige ademhalingsproblemen. Hoe kun je RSV herkennen? Veel voorkomende symptomen zijn^[4]:

• Verstopte neus of loopneus
• Droge hoest
• Lichte koorts
• Verminderde eetlust
• Piepende ademhaling 

Bij baby’s onder de 6 maanden kunnen de enige symptomen prikkelbaarheid, lusteloosheid en ademhalingsmoeilijkheden zijn.

Bronchiolitis: wanneer moet je je zorgen maken?

Bronchiolitis, vaak veroorzaakt door RSV, is een ontsteking van de kleine luchtwegen (bronchioli) die veel ouders zorgen baart.

Bij de milde gevallen lijken de symptomen op die van een gewone verkoudheid. Je kind kan hoesten, een verstopte neus en lichte koorts hebben. Ook al zijn deze symptomen niet aangenaan, toch zijn ze over het algemeen niet alarmerend en kunnen ze vaak thuis worden behandeld op voorwaarde dat het advies van de dokter wordt opgevolgd. 

Bepaalde symptomen kunnen echter op een ernstigere vorm van bronchiolitis wijzen en vereisen onmiddellijke medische hulp. Wees vooral waakzaam als je merkt dat je kind snel of moeilijk ademt, met meer dan 60 ademhalingen per minuut. Andere verontrustende signalen zijn als de neus mee beweegt bij het ademen of als de huid tussen de ribben bij het inademen naar binnen trekt. 

Een lichtblauwe verkleuring van de lippen of nagels is een teken van zuurstoftekort en vereist dringend medische hulp. Ook als je kind tekenen van uitdroging vertoont, zoals minder natte luiers dan normaal of een droge mond, moet je medische hulp zoeken.

Ten slotte kan een zichtbare verandering in het gedrag van je kind ook een alarmsignaal zijn, bijvoorbeeld als het opmerkelijk lusteloos of overmatig geïrriteerd is. Aarzel in al deze gevallen niet om onmiddellijk contact op te nemen met je arts of naar de spoed te gaan.

De behandeling van bronchiolotis

Bronchiolitis kan in de meeste gevallen thuis worden behandeld^[5]:

• Zorg ervoor dat je kind goed gehydrateerd blijft.
• Gebruik een neusreiniger om de neusholtes vrij te maken.
• Gebruik een luchtbevochtiger. 
• Laat je kind een halfzittende houding aannemen zodat het makkelijker kan ademen.
• Splits maaltijden indien nodig op.

Hoewel de meeste gevallen van bronchiolitis thuis kunnen worden behandeld, moeten sommige kinderen gehospitaliseerd worden. Vertoont je kind tekenen van ademnood, weigert het te drinken of gaat het er in het geheel op achteruit? Aarzel dan niet om je arts te contacteren of naar de spoed te gaan. In het ziekenhuis krijgt je kind misschien extra zuurstof, meer geavanceerde ademhalingshulp of intraveneuze rehydratie.

Denk eraan: genezen vraagt tijd. De symptomen van bronchiolitis kunnen één tot twee weken aanhouden, met een geleidelijke verbetering. Wees geduldig en blijf de aanbevelingen van je arts opvolgen tijdens het herstel van je kind.

Preventie en behandeling van RSV

Het risico op RSV kan verminderd worden door volgende maatregelen in acht te nemen: ^[6]

• Was je handen regelmatig en grondig, vooral voordat je je baby aanraakt. Gebruik zeep en water gedurende minstens 20 seconden, of hydroalcoholische gel (handgel) als het niet mogelijk is je handen te wassen.  
• Hou je baby zoveel mogelijk uit de buurt van zieke mensen, ook als ze gewoon verkouden zijn. Overweeg tijdens het RSV-seizoen om minder vaak naar drukke plaatsen te gaan, zoals winkelcentra.
• Desinfecteer regelmatig de oppervlakken en voorwerpen die je baby aanraakt, zoals speelgoed, deurgrepen en luiertafels.
• Als je kind naar een crèche gaat, zorg er dan voor dat die een strikt beleid heeft op vlak van hygiëne en het omgaan met zieke kinderen. Overweeg tijdens piekepidemieën van RSV indien mogelijk alternatieve kinderopvang.
• Leer je grotere kinderen dat het belangrijk is om hun handen te wassen en in hun ellebogen te hoesten om hun kleinere broertjes en zusjes te beschermen.

Wat moet ik doen als mijn kind RSV oploopt?

Heeft je kind, ondanks alle voorzorgsmaatregelen, RSV opgelopen? Onthoud dan deze regels:

• Let goed op tekenen van ademnood: hou de ademhalingsfrequentie van je kind in het oog. 
• Geef regelmatig kleine hoeveelheden vocht om uitdroging te voorkomen. Geef aan baby's vaker voedingen of flesjes.
• Gebruik een zoutoplossing en een neusreiniger om de neus vrij te maken voor het eten en slapengaan.
• Zorg voor een aangename temperatuur in de slaapkamer en gebruik een luchtbevochtiger zodat je kind makkelijker kan ademen.
• Aarzel niet om opnieuw contact op te nemen met je dokter als de symptomen verergeren of als je je zorgen maakt.

Hoe kun je jezelf en je baby beschermen tegen RSV?

RSV-vaccin voor zwangere vrouwen

In juli 2023 heeft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) groen licht gegeven voor een eerste RSV-vaccin voor baby’s, Abrysvo genaamd ^[7]. Het vaccin is aangewezen voor de passieve immunisering van baby’s: door het toedienen van het vaccin aan de moeder tijdens de zwangerschap worden baby’s vanaf hun geboorte tot zes maanden beschermd. 

De Belgische Gezondheidsraad heeft een gunstig advies uitgebracht voor het gebruik van dit vaccin bij zwangere vrouwen tussen de 24^e en 36^e week van de zwangerschap. Het doel van deze strategie is de overdracht van beschermende antilichamen naar de foetus^[8].

RSV-medicijn voor baby's

In 2024 zijn er in België nieuwe preventiestrategieën ontwikkeld om RSV-infecties en ziekenhuisopnames te bestrijden.

Er is een nieuw monoklonaal antilichaam (Nirsevimab, Beyfortus®) beschikbaar, dat door de Belgische overheid aanbevolen wordt voor het winterseizoen van 2024-2025^[8]. Dit nieuwe antilichaam wordt via injectie toegediend tijdens het eerste levensjaar van de baby. Bespreek dit zeker met je kinderarts.

De verzekeringen van DKV: uitgebreide dekkingen voor meer gemoedrust 

Met DKV ben je maximaal beschermd. Of het nu gaat om een ziekenhuisopname, ambulante kosten of (para)medische consultaties: onze verzekeringen zijn ontworpen om je budget te beschermen en financiële verrassingen te voorkomen.

Ontdek hoe de gezondheidsverzekeringen van DKV je bescherming op maat kunnen bieden, aangepast aan de behoeftes van jou en je gezin. Analyseer je gezondheidsbehoeften online in slechts enkele minuten. Voor nog meer informatie kun je contact opnemen met DKV of met je verzekeringstussenpersoon.

Dit is een commercieel document krachtens het koninklijk besluit van 25 april 2014 besluit betreffende bepaalde informatieverplichtingen bij de commercialisering van financiële producten bij niet-professionele cliënten.

Voor meer informatie over de voornaamste kenmerken en uitsluitingen van de DKV-producten, je rechten en plichten, raadpleeg de Algemene, Tarifaire Verzekeringsvoorwaarden en Productinfofiches (IPID) vóór het afsluiten ervan. Deze documenten zijn beschikbaar bij uw verzekeringstussenpersoon, op www.dkv.be of gratis verkrijgbaar bij DKV Belgium.

DKV Belgium N.V. | Loksumstraat 25 | 1000 Brussel | Tel.: +32(0)2 287 64 11 | www.dkv.be | R.P.R. 0414858607, verzekeringsonderneming naar Belgisch recht, toegelaten onder nr. 739, onder toezicht van de Nationale Bank van België, met maatschappelijke zetel te de Berlaimontlaan14, 1000 Brussel fabrikant van de DKV-producten: tandzorg, ambulante kosten, hospitalisatie en inkomensverlies. Deze producten zijn onderworpen aan de Belgische wetgeving (tak 2 ‘ziekte’ en/of tak 18 ‘hulpverlening’). Offerte via je verzekeringstussenpersoon en/of www.dkv.be. Levenslang contract niet opzegbaar door de verzekeraar, behoudens de uitzonderingen voorzien door de wet. Voor klachten in verband met het beheer of de uitvoering van deze producten kunt u contact opnemen met de dienst Quality Control van DKV Belgium N.V. Dit kan per post op het adres Loksumstraat 25, 1000 Brussel, per mail naar Qualitycontrol@dkv.be of via het formulier dat beschikbaar is op onze website www.dkv.be/contact/een-klacht. In tweede instantie kan dit aan de Ombudsman van de Verzekeringen op het adres De Meeûssquare 35, 1000 Brussel, per mail naar info@ombudsman-insurance.be of telefonisch op het nummer + 32(0)2 547 58 71.